5 Nisan Krizi ve Öneri Paketi:

Vehbi Koç 5 Nisan 1994 Kararları'nın ardından uygulanan ekonomik politikaları eleştirdi. Bu arada hükümete sorunlar ve çözümleri içeren bir paket sundu.

Pakette, TBMM'deki büyük partileri bir çatı altında toplanmaya çağıran Koç, "Türkiye'nin sorunlarını çözmek amacıyla bir araya gelerek asgari müştereklerde birleşmeli " diyerek bu çözümün, hem iktidarın hem de muhalefetin lehine olacağına dikkat çekmişti. Vehbi Koç'a göre ülke ekonomisinin istikrarlı bir büyüme göstermesi için alınması gereken tedbirler ise şöyleydi:

  • Siyasi partiler, günlük çekişmeler yerine memleket meseleleri üzerine uzlaşma arayışı içinde olmalı; temel ekonomik sorunlara işbirliği ve kararlılık içinde çözüm aramalıdırlar.
  • Sık sık yapılan mahalli seçimlerden ve genel seçimlerden ötürü ekonomi çok büyük zararlara uğramaktadır. Seçimler, dört senede bir ve iki kademeli yapılmalıdır.
  • Dünya, ekonomik bloklaşmalar içine girmiştir. Bizim yalnız kalmamız mümkün değildir. Genişlemekte olan Avrupa Birliği içinde memleketin menfaatleri göz önünde tutularak yerimizi almamız lazımdır.
  • İhracatımızın, büyüme hızına katkısı hayati önemdedir. Kur ayarlamalarında fevkalade dikkatli olunmalı, enflasyonun gerisinde kalınmalıdır.
  • Özelleştirilecek Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve kamu iştirakleri arasında öncelikler tespit edilerek adilane kararlar süratle uygulanmaya konulmalıdır.
  • Memleketimizde büyük ölçüde vergi kaçakçılığı vardır. Mevcut vergilere zam yapma yerine, vergi vermeyenden vergi alınması ve bu suretle vergi gelirlerinin arttırılması lazımdır. Vergi nispetleri düşürüldüğü taktirde, çok daha büyük vergi alınacağına inanıyorum.

 

12 Eylül Harekatı

Demokrasiyi savunan Vehbi Koç, askeri müdahalelere de tepki göstermişti. Askeri müdahalelerin, toplumda yeni bunalımların doğmasına yol açtığı kanısında olan Vehbi Koç, her fırsatta memleketin 1973-1980 yılları arasında büyük sıkıntılar çektiğini söylüyordu. 12 Eylül harekatının, politikacılar ve parlamentonun ülkenin gidişini bir türlü doğru istikamete sokamamasından kaynaklandığını hatırlatan Koç, bu dönemde her Türk vatandaşı gibi büyük endişeye kapıldığını belirtiyordu. "Benim için 1973-1980 yılları arası bir kabustur" diyen Koç, 12 Eylül'ün üçüncü haftasında Kenan Evren'e yazdığı mektupta şu tavsiyelerde bulunmuştu:

                              "Teferruatla uğraşmak yerine temel meseleleri ele almak, çıkarılacak kanunları ileride noksanlık ve aksaklık iddialarına yer vermeyecek şekilde dikkatle hazırlamak; yönetimin sivil idareye bırakılacağı zamanı isabetle saptamak; hiç gidilemeyecekmiş havası yaratmadan, memleketi güvenli bir şekilde demokrasiye döndürmek; anarşi, terör ve bölücülük gibi afetleri bastırarak milli birliği, mal ve can güvenliğini tesis etmek ".

 

                             

 

 

  
12 Mart Muhtırası

Vehbi Koç yıllar önce Cumhuriyet gazetesine vermiş olduğu demeçte 12 Mart'a ilişkin görüşlerini şöyle dile getiriyordu:

                              "12 Mart'tan önceki aylarda hükümet sokağa hakim olamayıp can ve mal emniyeti kalmayınca, herkes gene ordunun işe müdahale etmesini bekler hale gelmişti. O günkü hükümetin hadiselerin tehlikeli gelişmesini görüp, olgunluk içinde istifa etmesi ve Parlamento'nun devletin yönetimini murakabeye devam etmesi, memleketimizde demokrasi dışı bir idarenin doğmasını önlemişti. Ancak demokrasilerde bu gibi müdahaleler rejimin normal çalışmasını durdurmakta ve toplumda yeni bunalımların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Artık anlaşılmıştır ki; Türk toplumu için en uygun siyasi rejim, demokratik parlamenter rejimdir. Basınımız, üniversitelerimiz, aydınlarımız, iş adamlarımız, sendikalarımız, bu gerçeği bilmeli ve hepimiz buna göre hareket etmeliyiz."

 

 

  
AB'ye Girmeliyiz

Vehbi Koç, Türkiye'nin geleceğinin batıda olduğunu söylüyor ve Avrupa
Topluluğu'na girişi savunuyordu. Türkiye'nin geleceğinin batıda olduğunu söyleyen Vehbi Koç, Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na tam üyeliği için müracatta geç kalınmış olduğunu vurgulayarak bu konuya ilişkin görüşlerini şöyle dile getirmişti:

                              "Bu ortaklığın Yunanistan, İspanya ve Portekiz'in üyeliğinden önce alınabilmesi için şartlar bugünkünden daha müsaitti. Bu bakımdan fırsatlar kaçırılmıştır".

AT'nin ihmal edilmemesi konusunda siyasal çevrelere uyarılarda bulunan Vehbi Koç, bu arada ilgili çevrelere mesaj vermeyi de ihmal etmemişti:

                              "AT'nin bizim gibi büyük bir potansiyeli kaybetmeyi göze alabileceğini sanmıyorum ".

   

 

   
İşadamı lüks içinde Olmamalı

Vehbi Koç, işadamlarını lüks yaşam konusunda sık sık uyardı.
5 Nisan Kararları öncesinde ülkenin içinde bulunduğu ekonomik yapıyı
değerlendiren Vehbi Koç, ekonominin büyük bir kriz içinde olduğunu hatırlatarak bu krizden çıkmak için toplumun her kesiminin tasarruf ve fedakarlık yapması gerektiğini bildirmişti. İşadamlarını da örnek davranışlar sergilemeleri konusunda uyaran Vehbi Koç, "İşadamlarının lüks yaşantısı düşük gelir kesimini rahatsız ediyor. Ekonomik sorunlara milli mutabakat içinde bir çözüm bulunmalı. Bütün kesimler fedakarlık yapmalı." diye açıklama yapmıştı.

önceki sayfa